Bedrijfslevensduur: Hoe oudere medewerkers met ervaring invloed hierop hebben

In de westerse wereld, en zeker ook in Nederland, hebben we niet zoveel met ervaring, althans zo lijkt het.

Wie de personeelsadvertenties van tegenwoordig eens bekijkt, ziet al snel dat het hebben van échte ervaring ondergeschikt is aan het hebben van opleiding en theoretische kennis. Ervaring lijkt steeds minder relevant, waardoor “oudere” mensen al snel aan de kant staan. De vraag is of dat eigenlijk wel zo verstandig is?

Met ervaring kom je verder is mij altijd verteld. Maar is dat nog wel zo? Als ik bijvoorbeeld naar de huidige levensduur van bedrijven kijk, dan lijken deze gemiddeld nog maar 18 jaar “oud” te worden, ze komen dus niet zo heel ver meer. Zou het gebrek aan ervaren mensen en de kortere levensduur van bedrijven wellicht is met elkaar te maken kunnen hebben?

Is er een relatie te ontdekken?

Zou er een relatie te leggen zijn, tussen de ervaring van mensen en de bedrijfslevensduur? Zouden meer oudere ervaringsdeskundige medewerkers, van invloed kunnen zijn op de levensduur van een bedrijf?

Ik ben beslist geen wetenschapper, maar probeer wel antwoorden te vinden op vragen die me bezighouden. Zo kijk ik graag naar andere landen, culturen, en gewoontes, probeer uitzonderingen en overeenkomsten te vinden én verbanden te leggen. Zo ben ik al een tijdje bezig antwoorden te vinden waarom de levensduur van bedrijven in de westerse wereld alleen maar achter uitgaat. Hoe komt het toch dat bedrijven in de 50er jaren een gemiddelde levensduur hadden van pak ‘m beet 61 jaar en dat deze tegenwoordig nog maar 18 jaar is? En hoe valt het te verklaren dat er in Japan meer dan 33.000 bedrijven ouder dan 100 jaar zijn?

Ik neem jullie graag mee in mijn zoektocht naar antwoorden op de vraag of oudere medewerkers met veel ervaring, effect op de levensduur van een bedrijf zouden kunnen hebben.

De diepte in

De S&P500 stelt met enige regelmaat lijsten op van de 500 meest succesvolle bedrijven. Mckinsey & Company, heeft de houdbaarheidstermijn van deze bedrijven onderzocht en ontdekte dat deze de afgelopen 60 jaar stelselmatig is afgenomen. Daaruit valt dus af te leiden dat de gemiddelde bedrijfslevensduur tegenwoordig nog maar zo’n 18 jaar is. Rond 1956 was dit nog 61 jaar. Zo blijken er van de Fortune-500 bedrijven die er in 1955 instonden er in 2014 nog maar 61 over waren gebleven. Dat komt neer op een overlevingspercentage van slechts 12 procent.

De resterende 88 procent is ten prooi gevallen aan faillissement, fusering of van de lijst verdwenen door slechte prestaties.

Een kleine nuancering mag, ik realiseer me dat deze Fortune-500 lijst natuurlijk niet zaligmakend is, maar het zegt wel iets.

Uitzonderingen in Japan

Er zijn natuurlijk ook uitzonderingen die de spreekwoordelijke regel bevestigen. Zo zijn de oudste bedrijven te vinden in Japan. Japan heeft ruim 33.000 bedrijven die ouder dan 100 jaar zijn.

Van de wereldwijd 5.586 bedrijven die in 2008 meer dan 100 jaar oud waren, zijn er meer dan de helft, ruim 3.146 Japans. 837 Bedrijven ouder dan 100 jaar zijn Duits, 222 Nederlands en 196 Frans.

Het oudste bedrijf in de wereld is het bouwbedrijf Kongõ Gumi. Het heeft ruim 1.400 jaar bestaan van het jaar 578 tot 2006. Het was daarmee het oudste nog bestaande bedrijf ter wereld.

Het was een Japans familiebedrijf dat v.a. 578, ruim 40 generaties lang, tempels bouwde in Japan. Helaas kwam het bedrijf aan het begin van de 21^e eeuw in de problemen door de Japanse vastgoedcrash en de afname in de vraag naar de bouw van tempels. Het bedrijf had enorm veel geld geleend om te investeren in duur vastgoed. Iets met “schoenmaker blijf bij je leest”.

Kongõ Gumi werd in 2006 overgenomen door het Tamakatsu bouwconcern in Japan. Op dat moment had het bedrijf nog ruim 100 medewerkers in dienst. Prachtig toch?

Levensverwachting mensen vs. bedrijfslevensduur

Niet alleen bedrijven bereiken een hoge ouderdom in Japan, ook behoort de levensverwachting van de mensen in Japan bij de hoogste ter wereld. Mannen en vrouwen worden gemiddeld ouder dan 80 jaar. Mannen worden door de bank genomen 80,21 jaar en vrouwen maar liefst 86,41 jaar.

Japan heeft met haar eiland Okinawa ook een zogenaamde Blue Zone (5 plekken op aarde waar mensen gemiddeld 90 of zelfs 100 jaar worden in goede gezondheid, zonder medicijnen of invaliditeit). Studies naar deze hoge levensverwachting zouden hebben uitgewezen dat Japanners 2 genen hebben die hen langer doet leven. Genen die zouden beschermen tegen ouderdomsziekten, maar waarover niet elke Japanner beschikt.

Er valt meer op dan alleen het DNA

Naast het DNA, zijn er drie andere oorzaken aan te wijzen die bijdragen aan de hoge levensverwachting.

• Eetpatroon
• Beweging
• Hygiëne

Japanners in Okinawa blijken een bijzonder eetpatroon te hebben. Zo eten ze bijvoorbeeld veel groenten, vis en nori (eetbaar zeewier) en drinken ze veel groene thee. Hun eetpatroon bevat ook veel minder zout en suiker dan onze westerse eetgewoonten, wat uiteraard een positief effect heeft op hart en vaten. Ook eten ze met mate, dan wij westerlingen, waardoor men minder last heeft van obesitas. Zij geloven in “hara hachi bu” dat betekent zoveel als “eten tot je 80% vol zit”.

Naast gezonder eten, bewegen Japanners ook meer dan wij westerlingen. Zij zijn veel actiever en wandelen bijvoorbeeld meer en nemen minder vaak de auto dan wij dat doen.

Japanners zijn ook bijzonder hygiënisch. In Japan was het al heel lang gewoon om met mondkapjes rond te lopen, zeker als ze zelf ziek waren. In het westen moesten wij daar nogal eens vaak om lachen. Maar ook als je uit eten gaat, krijg je vooraf een doekje om je handen te reinigen. Een hygiënische omgeving leidt tot minder ziektes, dat is ons inmiddels ook wel duidelijk geworden hier in het westen.

Tot zover lijkt uit bovenstaande de hoge levensverwachting van Japanners te verklaren.

Maar wat in mijn ogen wezenlijk belangrijk anders is, t.o.v. ons land, is dat de ouderen vaak worden opgenomen in het gezin. Naast dat de ouderen hierdoor meer in beweging blijven is het vooral een groot voordeel dat zij daarmee ook in aanraking komen en blijven met hun eigen kinderen en eventuele achterkleinkinderen maar óók andersom. Vindt er hierdoor niet een soort van kruisbestuiving plaats op basis van wederzijds respect?

Koploper in meerdere opzichten

Japan is niet alleen koploper als het gaat om de levensduur van bedrijven en de levensverachting van mensen. Zij heeft ook te maken met de snelst vergrijzende bevolking wereldwijd. In Japan gaan mensen in vergelijking met Nederland relatief vroeg met pensioen. Op dit moment krijgen ze op hun zestigste een klein staatspensioen. Dan stoppen ze meestal bij het bedrijf waar ze hun leven lang hebben gewerkt. De meeste werknemers blijven echter wél een adviserende rol binnen het bedrijf vervullen en leiden jonge mensen op.

Noem het een overdracht van normen en waarden die zo op natuurlijke wijze wordt doorgegeven aan de volgende generatie.

Conclusie

De oudere, deels zelfs gepensioneerde medewerkers lijken dus een belangrijke rol te vervullen in het bedrijfsleven.

Daarnaast gaat men in het Japanse bedrijfsleven niet voor de snelle winst. Duurzaamheid is belangrijker dan snelle winst. Men denkt in lange termijndoelstellingen. Het bedrijf sluiten of verkopen, wordt zelfs als een mislukking beschouwd.

Het heeft er wat mij betreft alle schijn van, dat het betrekken van ouderen bij de overdracht van de kennis en ervaring, in combinatie met de lange termijnstrategie van de bedrijven wel eens significant zou kunnen bijdragen aan de lange levensduur van bedrijven.

Zou deze combinatie van factoren de heilige graal zijn om de gemiddelde bedrijfslevensduur weer te verhogen?

Ook voor jouw bedrijf toepasbaar?

Bij bedrijven in de westerse wereld, zien we een beetje het tegenovergestelde als bij Japanse bedrijven. Op de een of andere manier lijken we er nog niet klaar voor, althans dat is mijn gevoel. Persoonlijk ben ik een groot voorstander van diversiteit in bedrijven en zeker als het gaat om leeftijd.

Ik kom veel bij bedrijven over de vloer, en daarbij valt op dat bedrijven die doorgaans meer diversiteit in mensen én leeftijd hebben, het doorgaans gewoon beter doen. Saillant detail is dat men overwegend een hogere bedrijfslevensduur heeft dan het gemiddelde.

Kenmerkend is de open cultuur en stimuleren van creativiteit door het delen van ervaringen, opgedaan uit het verleden. Prettige bijkomstigheid is dat er sprake is van minder fouten én stress.

Kortom; Ervaringsniveau en diversiteit van mensen in een bedrijf in combinatie met een lange termijnstrategie, lijken een positieve bijdrage te leveren aan de bedrijfslevensduur. Dit kan er dus voor zorgen dat ook jouw bedrijf een langere bedrijfslevensduur kan krijgen, dan gemiddeld.

De toekomst lacht je tegemoet.

Bronnen: wikipedia